Çocuğunuza Söylememeniz Gereken 10 Şey!

1. Hayır!
Çocuklar "hayır" ile başlayan cümleleri çok sık duyarlar. Söylemek istediğinizi olumsuzdan olumluya çevirerek ifade edebilirsiniz.Diğer bir deyişle, olumsuz olan bir durumu, olumlu istenilen bir duruma çevirmek sizin elinizde. "Hayır koşma" yerine "Yürü, lütfen !" diyebilirsiniz.İstenmeyen davranışın düzeltilmesinde "hayır" ile başlayan cümleden çok daha etkili olacaktır.

2. Aferin Sana ! 
Çocuklar istenilen davranışı sergilediklerinde, bir şeyleri kendi başına becerdiklerinde, onları övmek için kullandığımız sözcüktür "aferin sana". Oysa önemli olan çocuğunuzu övmek midir yoksa onu yüreklendirmek midir? "Sen buldun!","Sen başardın!", " Sen düşünerek buldun!" gibi "sen" ile başlayan cümleler kullandığınızda, çocuğunuzun başarısını önemsiyor ve cesaretlenmiş oluyorsunuz. Oysa "Aferin!" ile başlayan cümlelerde sizin ne düşündüğünüz önemli hale geliyor.

3. Benimle Tartışma ! 
Çocuklar soru sormaya, sorgulamaya ve analiz etmeye programlanmışlardır. Bu durum zaman zaman tartışma ortamı yaratabilir. Oysa ki sağlıklı gelişimlerinin bir parçasıdır söylenen bir şeyin nedenini, niçinin sorgulamak. Aranızda geçen konuşmayı " Benimle tartışma!" diyerek kesip atmak yerine "Biliyorum, benim farklı bir cevap vermemi bekliyorsun ama bu değişmeyecek" ya da " Sana cevabımın ne olduğunu söyledim. Bununla ilgili bir sorun varsa sor" şeklinde ifadeler kullandığınızda, çocuğunuz da sizinle tartışmak yerine kendi düşüncesini, kaygılarını ifade etme şansı bulacaktır.

4. Dur Bakalım Baban/ Annen Bu Konuda Ne Diyecek !

Bu tarz cümleler kurmanız öncelikle, konuyu açacağınız kişiye yönelik çocuğunuzda korku ve endişe yaratacaktır. Ayrıca, sözü edilen konu hakkında çocuğunuzla ilgili hiç bir sorumluluk taşımadığınızın ve insiyatifinizin olmadığının da göstergesidir.
Bu arada çocuğunuz yapmış olan hatalı davranıştan ötürü zaten suçluluk, utanç ve üzüntü duyarken, durumu bir başkasına söyleyeceğinizi tehditler savurarak ifade etmeniz, yaraya tuz basmaktan başka bir şey değildir. Eğer aile bireylerinden birisinin bu durumu bilmesi gerekiyorsa, o kişiye bu durumun kimin tarafından söylenmesi kararını çocuğunuza bırakın. "Babana/ annene durumu sen mi söylemek istersin yoksa birlikte mi anlatalım?" tarzında bir yaklaşım, çocuğunuzun yaptığı davranışın sorumluluğunu almasına sağlar.

5. "Eğer Bir Daha Bunu Yaparsan..."
Çocuğunuzla baş başayken ya da diğer ailelerin yanında bunun bir faydası olmadığını bile bile kim bilir bu cümleyi ne kadar sıklıkta kullanmışsınzdır, Öncelikle, kurmuş olduğunuz cümleyle çocuğunuzu tehdit ederek sizden korkmasını istiyorsunuz. İkincisi, söyledikleriniz uygulanabilir şeyler olmuyor çoğu zaman ( "Bir eve gidelim doğrudan yatağa gidiyorsun",  "Sana yemek falan yok!", " Bir hafta cezalısın!") Sinirlendiğimizde sarf ettiğimiz cümleler sadece uygulanamaz şeyler olmakla kalmıyor aynı zamanda kolayca unutabiliyoruz da. Böylelikle güvenirliliğimizi de kaybedebiliyoruz. Söylediklerimizle yaptıklarımız birbirini tutmaz hale geliyor. Bunun yerine az ama öz konuşup, çocuğunuza seçenekler sunarsanız "Eğer bu davranışını sürdürmeyi seçiyorsan, o zaman şunu da yapmayı seçiyorsundur " diyebilirsiniz ya da "kardeşinle dalga geçip onu ağlatmayı seçiyorsan, gün boyu en sevdiğin oyuncak ile oynamamayı da seçiyorsun". Bu tarz ifadeler, tehdit içermeyen, beklentiyi ve beklenti gerçekleşmediğinde karşılaşacağı durumu az ama öz bir şekilde açıklamış olur.

6. "Yanlış Yapıyorsun!"
Çoğu zaman aileler tüm kontrolün kendilerinde olmasını isterler. Tabii ki bazı görevler olması gerektiği gibi yapılmalıdır ama çoğu zaman çocukları bir takım şeyleri usulüne göre yapması için zorlarız. Oysa aynı şey bir çok farklı yoldan yapılabilir. Eğer çocuğunuz çimenleri mor rengine boyuyorsa, çimenlerin yeşile boyanması gerektiğini söylemek çok kolaydır ya da sandalyeye ters oturmuşsa , onu olduğu yerde döndürüp olması gerektiği gibi oturtabiliriz de ama bunu yaparken yargılayıcı davranmayın. Onun yerine " Sandalyeye ters oturmayı seçtin, sanırım" ya da "Çimenleri mor renge boyamayı seçmiş olman, ilginç "" diyebilirsiniz. Bu tarz ifadeler çocuğunuzun yaratıcı olmasına ve bazı şeyleri beklentilere bağlı kalmaksızın keşfetmesine sebebiyet verecektir.

7. Böyle yaparsan işte olacağı bu! 
En olmayacak zamanlarda çocuklara ders vermek gibi bir tutum içerisine gireriz. Eğer çocuğunuz tehlikeli ya da uygunsuz bir şey yaparken yaralanmışsa, zaten yaptığının yanlış bir şey olduğunun farkına varacaktır. Çocuklar bir seferde bir şeye odaklandıklarından, canları acırken, sizin dile getireceğiniz kurallar ya da dersler boşu boşuna sarf edilmiş sözcüklerden öteye geçmeyecektir. "Sandalyeden atladığında gördün değil mi ne olduğunu?" cümlesinin yerine  "Sandalyeden atlayıp, yere düştüğünde canın acıdığını fark ettiğini biliyorum" demeniz çocuğun yapmış olduğu tehlikeyi davranışı kavramasında ve tekrarlamamasında diğer ifade tarzına göre çok daha etkilidir.

8. Yapamazsın / Yapma 
Çocuğun davranışlarında olumlu yönde değişikler görmek istiyorsanız, bu çoğu zaman söylemlerinize bağlıdır. Çocuğunuza bir şeyi yapamayacağını söylemeniz, onun bunu yapabileceğini size kanıtlamasıyla sonuçlanacaktır. Çocuğunuza bir şeyi yapmamasını söylemeniz, sizinle tartışmasına ve size isyan etmesine sebebiyet verecektir.Bunun yerine ifadenizin ardındaki sebebi açıklayın. "Bu senin için güvenli değil" demeniz bazı şeylerin neden sınırlamalar gerektirdiğini anlamasına yardımcı olacaktır.

9. Şimdi  Şunu Yapıyoruz. Tamam mı? 
Çocuklara içten, sevecen ve sevgi dolu görünmek istediğimizden, çoğu zaman verdiğimiz  kararlarda onların onayını bekleriz.  Bu tutumun gerekçeleri anlaşılabilir fakat  çocuğunuzun verdiğiniz tüm kararlara itaat etmesi için onu bu yöntemle ikna etmeyi bir alışkanlık haline getirmeyin. Aileler çoğu zaman " Artık oyun parkından gitmemiz gerekiyor. Tekrar geleceğiz. Tamam mı?" dediğinizde aslında bir tartışma başlatmış oluyorsunuz. Çünkü çocuğunuz da size "Hayır " cevabını verecektir. Oysa oyun parkından ayrılmak istemediğini biliyorsunuz. Onu yerine, "Oyun parkından ayrılmak istemediğini biliyorum ama gitme vakti geldi. Başka bir gün yine geliriz" demeniz duygularının sizin tarafından önemsendiğinin göstergesi olacaktır.

10. Beni Delirtiyorsun!
Aileler çocuklarının duygularını kontrol altına almalarını isterler. Oysa kendileri çocuklarınla ilgili bir problemle karşılaştıklarında ve bununla baş etmekte zorlandıklarında bu cümleyi sarf ederek bir yetişkin olarak kendi duygularını kontrol etmekte yetersiz olduklarının sinyalini verirler. Kendinizi işin içinden çıkılmaz durumda hissediyorsanız, çocuğunuza " Şu anda çok üzgünüm ya da sinirliyim. Biraz yalnız kalmak istiyorum" diyebilirsiniz. Çocuklarınızı içinde bulunduğunuz ruh halinden ötürü suçlamak yerine duygunuzu samimiyetle ifade edebilirsiniz.